THE KING ON THE ROAD
Live on tour 1954 to 1977
1996, Hamlyn
/ Robert Gordon
Kuşkusuz hakkında
en çok kitap yazılan sanatçılardan birisi olan Elvis Presley’in
çeşitli yönlerini anlatan düzinelerce yayın var. 1996 yılında
piyasaya çıkan Robert Gordon’un yazdığı ‘The King On The Road’
Presley’in 1954-77 yılları arasındaki konserlerini, TV şovlarını,
turnelerini ve hayatında dönüm noktası olarak kabul edilen şovlarını
ele alan bir eser. Yaklaşık 10 sene önce ülkemizde de bulunan ve o
zaman satın aldığımız kitabın içerisinde Elvis ile ilgili o güne dek
yayınlanmamış çok sayıda fotoğraf, hatıra eşyası örneğinin yanı sıra
bir çok bilgi de mevcut. Ön kapakta 1956 yılına ait bir konser resmi
ve konser biletleri bulunuyor. Arka kapakta ise 68 TV Şov’da çekilen
ve orijinal plağın kapağında da kullanılan bir fotoğraf var. Yine bu
bölümde çeşitli konserlere ait biletler de bulunuyor. Hemen
belirtelim bu eser ABD’de farklı baskı ile yayınlandı.
KONULAR
Kariyeri boyunca binin üzerinde şova çıkan bir insanın sahne
performanslarını anlatmak esasında pek de kolay bir iş değil
açıkçası. Kitap bunu Elvis’in kariyeri boyunca aldığı lâkaplara göre
gerçekleştirmeyi deniyor. Bu bölümler şöyle: ‘The Hillbilly Cat’,
‘The Pelvis’,‘The King Of Rock’n’Roll’, ‘Comeback’,‘Superstar’
(Elvis’in böyle bir lâkabı yok ancak yazar 1970’li yılları bu
kategoride değerlendirmiş). Bütün bu bölümlerin altında
‘kilometretaşları’ başlığı altında Presley’i zirveye taşıyan
gösteriler ele alınmış. Bunlardan bazıları 1956 Tupelo konseri, 1961
Hawaii konseri, 1968 NBC TV şovu, 1972 Madison Square Garden
konseri, 1973 Aloha From Hawaii şovu olarak göze çarpıyor. Tüm
bunlarla ilgili detaylı bilgiler, basın yorumları, konsere
katılanların görüşleri, Elvis’in ve onunla birlikte sahnede yer alan
isimlerin düşünceleri kitapta detaylı olarak veriliyor. Ancak bu
şovlarda yer alan şarkıların tam listesi ne yazık ki atlanmış. Hemen
belirtmek gerekiyor ki, Kral’ın iki dokümanter filmi hakkında da bu
yapıtta yeterli bilgi bulmak imkânsız. Özellikle ‘Elvis On Tour’
neredeyse tamamen gözardı edilmiş. Bize göre bu film
‘kilometretaşları’ kısmında detaylı işlenmeliydi.
BÜYÜK EKSİKLER VAR
Bir başka eleştiri konusu ise 1970’li yıllara ait. Kitapta 1973 yılı
sonrası tam anlamıyla geçiştirilmiş. Mesela 1974 yılı Memphis
konseri bir iki satır dışında yok. O da sadece 16 Mart tarihli
konsere ait satırlar. Halbuki 20 Mart tarihli Memphis konserinde
Elvis ‘How Great Thou Art’ yorumu ile kariyerinin üçüncü Grammy
Ödülü’nü kazanmıştı. Bu Presley’in kariyeri için bir kilometretaşı
değilse nedir? Elvis’in konserlerini ele alan kitapta bunun olmaması
kabul edilebilir bir şey değil bizce. Yine kitapta 1975 yılı çok az
anlatılmış, turneler hiç ele alınmamış, 1976 yine atlanmış ve
1977’de direkt olarak Presley’in ölümüne geçilmiş. Yine bir başka
eleştirimiz: Bu kitapta Kral’ın 1975 ve 1976 yıllarının 31 Aralık
yılbaşı şovlarına hiç değinilmiyor. Halbuki 31 Aralık 1975 Pontiac
konseri Elvis’in 23 yıllık kariyeri boyunca verdiği en kalabalık
konserdi. Bu şovu 60 binin üzerinde seyirci izlemişti. Yine 1977 CBS
TV şovu bu kitapta yok. Kitap ne yazık ki bu yönleri ile eksik bir
eser olarak kalıyor.
RESİMLER VE NADİR BİLGİLER
EPE Arşivleri temel alınarak hazırlanan kitapta Presley’in tüm
dönemlerine ait nadir resimler mevcut. Özellikle 1950’lerden gerek
Elvis’in, gerek O’na eşlik edenlerin ve gerekse Kral hayranlarının
ilginç fotoğrafları kitapta bolca yer alıyor. Bunun yanı sıra, o
dönemin gazetelerinde çıkan Elvis’e ait haberlerin kupürleri de
kitapta mevcut. Yine 50’li yıllarda Elvis Presley’in konsere çıktığı
mekânların dışarıdan çekilmiş fotoğrafları da son derece enteresan.
Genç Elvis’in çıktığı Milton Berle Şov’a ait el ilanları da kitapta
bulunuyor. 1961 Memphis ve Hawaii konserlerinin görüntüleri, Kral
ile 61’de yapılan söyleşiden bir bölüm, Frank Sinatra Şov’dan
bilgiler bu kısmın kozları arasında. Bir başka enteresan kısım da
halen yayınını sürdüren ünlü Variety Dergisi’nin ‘Presley NBC ile 2
şov için anlaştı’ haberini içeren kupür. 1969’daki ilk Vegas
konserleri de eserde detaylıca işlenmiş. 1970 ve 71 yılına ait el
yazısı ile yazılmış orijinal şarkı listeleri de bize göre bu kitabın
artıları arasında. Örneğin bu listelere ‘Where Did They Go Lord?’
isimli şarkının da girdiğini görüyoruz. Ancak bilindiği kadarı ile
Elvis bu şarkıyı konserlerde hiç söylemedi. Kitapta resim olarak
1973 sonrası bir kaç resimde geçiştirilmiş. 1974 konserinden Dragon
Suit ile bir resim, 1976 yılına ait siyah-beyaz küçük bir fotoğraf (Prehistoric
Suit) ve yine 1974 3 Mart tarihinde Houston Astrodome’da Elvis’i cip
ile tur atarken gösteren bir resim mevcut. 1977 yılına ait bir kaç
fotoğrafın da kitapta yer aldığını belirtmekte yarar var. En son
bölümde ise 1954-77 arası şovların tarihleri ve yerleri bulunuyor,
ancak burada da detaylı bilgi yok.
Bu kitap yine de Elvis konserlerini ele alan ilk eserler arasında
sayılıyor. Eksilerine rağmen bazı bölümleri ve nadir fotoları ile
Presley hakkında bilgi edinmek isteyenleri aydınlattığı bir gerçek.
Ancak belirttiğimiz hususların atlanması ne yazık ki kitabın
değerini azaltıyor.
Ahmet GÜLEN, 2006
|